5 of 5 (27 Votes)
Kerst in Italie
Kerst in Italie

Kerst en alle feestelijke dagen eromheen zijn in Italië een beetje anders ingedeeld dan we gewend zijn. Pakjesavond is net als bij ons geen typisch kerstgebeuren. Hebben wij Sinterklaas op 5 december, de Italiaanse kinderen moeten wachten tot de heks voorbij vliegt op 6 januari. Ook de Italiaanse kersttafel ziet er anders uit met vooral veel vis. Maar laten we de feestdagen en de tradities eens op een rij zetten.

Het kerstseizoen duurt 3 weken en begint 8 dagen voor Kerst en eindigt met het feest van Driekoningen op 6 januari, wanneer overal de lichtjes weer uitgaan en de spullen naar de zolder verdwijnen.

Maar eigenlijk beginnen de voorbereidingen al op 8 december, de dag van Immacolata, de onbevlekte ontvangenis, en mag de kerstboom versierd en worden in alle delen van het land de kerststallen ingericht, die heten Presepio´s in Italië wat zoveel betekent als ´de kribbe´. Het is een ware volkskunst die vooral in Napels tot een van de belangrijkste evenementen van het jaar is verheven, maar niet daar alleen.

Het begint met een kanonskogel van Castello Sant´Angelo

20161220 20161220 pastori cantateOp de achtste dag voor Kerst, het Novena, wordt het seizoen ingeluid door kanonschoten vanaf het Castello Sant´Angelo in Rome. De volgende dag gaan de kinderen verkleed als herders van huis tot huis om kerstliedjes te zingen begeleid door fluitspel om geld op te halen om cadeautjes te kopen. Soms lopen er echte herders met schapen mee in de stoet. Alles wordt zo realistisch mogelijk uitgebeeld, de kinderen lopen op sandalen en dragen echte herdershoeden.

De presepio in Italië is van groot belang

Men schrijft het ontstaan van de Presepio of kerststal toe aan Giovanni Vellita uit het dorp Greccio, doe door St Franciscus van Assisi zou zijn gevraagd om een uitbeelding te maken van de kribbe in een stal. Hij maakte er zoiets moois van dat St. Franciscus de stal gebruikte om een mis te houden. Vanaf dat moment werd het een volkskunst om zo mooi mogelijke figuren te maken om in de stal te plaatsen. Die figuurtjes werden pastori genoemd, naar de herders die het Jezuskind kwamen aanbidden. De Presepio of die nu op een dorpsplein, voor een kerk (St. Pieter) of in huis staat is samen met de kerstboom het symbool van kerst tot 6 januari als alles weer wordt opgeborgen tot het volgend jaar.

De heks – La Befana – brengt geschenken of roet

La Befana

Tijdens de kerstdagen worden wel kleine cadeautjes gegeven uit een soort grabbelton, maar de echte pakjesregen komt pas of 6 januari. Hier is een hele legende aan verbonden, die je moet kennen om te begrijpen waarom hier heksen aan te pas komen. Op 6 januari, driekoningenavond, wordt gevierd dat de drie koningen giften brachten voor het kindje Jezus. De legende wil dat de drie koningen onderweg naar Bethlehem de weg vroegen aan een oude vrouw. Ze vertelden over het kind Jezus en vroegen haar om met hen mee te reizen. De oude vrouw, la Befana, wilde niet meegaan. Even later kwam een herder langs die haar ook vroeg om hem te volgen maar ze weigerde opnieuw. Na een paar dagen bedacht de Befana zich en wilde toch naar de stal om het Christuskind te aanbidden en ze had daarvoor geschenken meegenomen. Maria en Jozef waren inmiddels haastig vertrokken om de executies van Herodes te ontlopen. Sindsdien vliegt de Befana door het luchtruim om het kind Jezus te zoeken, daarbij laat ze geschenken achter bij elk huis waar ze kinderen hoort in de hoop dat het kindje Jezus aanwezig is. Ze daalt door de schoorsteen en laat cadeautjes achter in de kousen en schoenen van de brave kinderen en roetzwart houtskool uit de schoorsteen voor de stouterds.

Wat staat er op tafel tijdens de kerstdagen?

Feest van de zeven vissen

Op kerstavond wordt een groots visfestijn gevierd. Het is weliswaar vasten, maar vis mag en dat kan in uitgebreide en heerlijke maaltijd worden opgediend, waarbij kosten nog moeite worden gespaard. Op kerstdag wordt wederom copieus gegeten, maar ditmaal met vlees en wild. Op Santo Stefano, tweede kerstdag, worden de restjes opgepeuzeld en daarna is het afvallen geblazen, rondjes rennen in het park en sporten in de gym. Want de Italiaan houdt van lekker eten, maar wil ook gezond blijven. Lees meer over de kersttradities op tafel in ons aparte artikel: Tradities op de Italiaanse kersttafel

Over dit artikel