Voordat ik naar Genua verhuisde was Garibaldi niet meer dan een verre herinnering aan de schoolbanken, iets wat met vrijheidsstrijders in Italië te maken had. Maar als je me om een jaartal zou vragen had ik het woord meestal schuldig moeten blijven. Later, bij elk bezoek aan Italië vallen straten en pleinen op die zijn naam dragen, die van zijn medestrijder Mazzini en zijn nemesis Cavour.
Inmiddels weet ik veel meer over Garibaldi en het aandeel van deze in Nice wonende Liguriaan (Nice hoorde in die tijd bij Italië) aan de eenwording van Italië. In 1834 leidt hij de revolte in Piemonte en wordt bij verstek ter dood veroordeeld, maar hij zit dan al lang en breed in Zuid-Amerika. In Uruguay ontmoet hij de grote liefde van zijn leven, Anita, waar hij pas later mee kan trouwen omdat ze al getrouwd was maar die hem intussen toch 4 kinderen schenkt, het is zijn strijdmakker in de roerige jaren 40 van de 19de eeuw. Hij leert er onder andere de kunst van guerrilla strijden.
Terug uit Zuid-Amerika mengt hij zich meteen in de politiek en na een aantal succesvolle en onsuccesvolle veldslagen, waarbij Anita tenslotte overlijdt aan malaria en Garibaldi opnieuw persona non grata is in het gevecht om de eenwording van Italië, vertrekt hij naar de Verenigde Staten, waar hij inmiddels berooid en bedroefd om het verlies van zijn beste vriendin, strijdmakker en vrouw, op Staten Island bij New York.
Hij trekt in bij de familie Muecci, die kamers verhuren en gaat aan het werk in de kaarsenfabriek van Antonio Muecci, de Italiaanse immigrant die de telefoon uitvond, een uitvinding die ten onrechte op naam van Alexander Graham Bell staat, maar dat in 2002 gedeeltelijk werd rechtgezet. In New York is er zelfs een regiment naar hem genoemd, de Garibaldi Guards of het 39ste regiment dat in de Burgeroorlog meevocht.
Garibaldi vaart over de 7 zeeën, en belandt uiteindelijk weer in Genua waar hij een legertje van zo’n 1000 vrijwilligers bij elkaar trommelt en op 5 mei 1860 in Quarto inscheept op weg naar Sicilië, dat hij in een week tijd geheel veroverd, de Sicilianen ontvangen hem met open armen. Hij rukt op naar Napels maar zijn plan om Rome in te nemen en daarmee de Paus van zijn macht te ontdoen wordt door Cavour in het machtscentrum Turijn tegengehouden. Cavour biedt Garibaldi als dank voor de steun aan de koning een ministerspost in de nieuwe regering van Victor Emanuel, maar dat duurt niet lang en Garibaldi vertrekt uiteindelijk naar het eilandje Caprera, dat hij bijna helemaal opkoopt en daar woont hij tot zijn dood in 1882.
De laatste tien jaar van zijn leven werd gekweld door reumatiek en begonnen zijn vele verwondingen hem last te geven. Hoewel hij op zijn eiland een soort kluizenaar was geworden, bleef hij op de hoogte van de politiek door vrienden en politici die een beroep op hem deden, hij liet ook regelmatig van zich horen en had een mening over alles. Tegen het eind van zijn leven noemde hij zichzelf socialist, maar zowel Karl Marx als de anarchist Michail Bakoenin erkenden hem niet als zodanig. Hij werd een soort pacifist, want zijn eigen ervaring had hem geleerd dat oorlogen zelden rechtvaardig waren of zelfs maar effectief bij het bereiken van een doel. Garibaldi staat nu vooral bekend als voorvechter van de rechten van arbeid en van de emancipatie van de vrouw. Hij was een vrijdenker en een voorstander van rassengelijkheid en afschaffing van de doodstraf. Hij overleed in 1882 op zijn eilandje.
Wie meer over Garibaldi en zijn rol bij de eenwording van Italië wil lezen kan ik Brittanica.com aanraden.