5 of 5 (27 Votes)
Sant´ Antonio beschermheilige der dieren
Sant´ Antonio beschermheilige der dieren

De Marche en de Abruzzo zijn plattelands regio’s en in goede boerentraditie waren zijn dieren, net als het land zelf, het kostbaarste bezit van een landbouwer, niet alleen voor hulp bij het werk op het land maar daarnaast als voedingsbron. Daarom is Sant' Antonio Abate (beschermer van de dieren) een van de meest gerespecteerde heiligen voor de landelijke bevolking. De viering van zijn naamdag is diep geworteld en wijdverspreid, vooral in landbouwgebieden en in de boerendorpen. Dit is in midden en zuid Italië de dag dat de dieren worden gezegend, maar heeft voor sommige dieren een minder fortuinlijke afloop.

s antonio abateSant´ Antonio, dierendag

De viering van zijn naamdag is diep geworteld en wijdverspreid, vooral in landbouwgebieden en in de boerendorpen. Dit is in midden en zuid Italië de dag dat de dieren worden gezegend, maar heeft voor sommige dieren een minder fortuinlijke afloop.

Je zou toch denken dat na de ‘Befana’ op 7 januari, de feesten in Italië voorbij zijn, maar niets is minder waar. Deze dagen zijn op het platteland alle boerenfamilies druk bezig met de voorbereidingen van het feest van Sant´ Antonio Abate, een feest met een lange tradities dat nog steeds jaarlijks gevierd wordt in midden en zuid Italië.

Het feest van de monnik met de lange witte baard, beschermer van alle dieren, maar ook stallen en gevaren van vuur, wordt op 17 januari vooral op het platteland in de Marche en Abruzzo gevierd. Behalve de zegening van de dieren zijn er veel feestelijkheden die per regio verschillen. De heilige Antonio staat meestal afgebeeld met een varken met een bel om zijn nek. Het varken was een symbool voor het levensonderhoud van veel boerengezinnen.

Genezer van herpes

Het religieuze feest van Sant´ Antonio wordt in verband gebracht met talloze middeleeuwse legendes, in het bijzonder die met het 'heilige vuur' en het varken te maken hebben. Hij wordt beschouwd als genezer van herpes (of het 'vuur van Sant Antonio´) en hij zou ooit een jochie hebben genezen met het vet van het varken waarmee hij het lichaam van het kind had ingevet.

Sant´ Antonio slacht van het varken

Naar de hel en terug

Een andere populaire legende vertelt dat Sant´ Antonio naar de hel was gegaan om met de ziel van een aantal gestorvenenvarkens de duivel te bevechten. Terwijl zijn varken verwoesting veroorzaakte onder de demonen, stak hij met zijn stok in de vorm van "tau" het helse vuur aan en verenigde hij zich weer met zijn teruggewonnen varken: hij gaf het vuur aan de mensheid en stak er een stapel hout mee aan. Tegen de avond van zijn feestdag dansen en zingen de mensen rondom de brandende houtstapels in de dorpjes.

Voor de varkens is het einde verhaal helaas

In deze periode worden, meestal een paar dagen na de zegening van de dieren op 17 januari, veel varkens een kopje kleiner gemaakt en is de boerenfamilie dagenlang bezig met het verwerken van het vlees en om verder feest te vieren. Voor de varkens heeft ´dierendag´ dus een minder prettige afloop.

Het slachten van het varken is gekoppeld aan de weersomstandigheden en de maanstand, de koudere periode in het gebied zorgt ervoor dat het vers geslachte vlees in de kou gedroogd kon worden, want in die tijd bestonden er geen koelruimtes. Op het platteland zie je bij bijna elke boerderij een varken ondersteboven hangen, waar de hele familie en zelfs de kinderen omheen staan en bezig zijn (ieder heeft een eigen taak), om alles van het varken te gebruiken en te verwerken in speklappen, ham, salami en allerlei soorten worsten.

Drie beesten werden er meestal geslacht, een voor de boer en zijn familie, een voor de landeigenaar en een om te verkopen. Overal kun je aanschuiven bij de gastvrije boerenbevolking voor een glas Montepulciano wijn en de om de delicatesse ´cif ciaf´ (wangen en oren) te proeven, “del resto del maiale non si butta niente”, er gaat niets verloren van het varken, zeggen ze hier!

Dan komen de zangers en traktaties van gevulde vogeltjes

Li Sandandonijre 3

Natuurlijk komen in de Abruzzen tenslotte ´Li Sandandonijre´ (groepjes zangers ) langs, die van huis tot huis gaan en muziek maken, ook zingen de mannen lyrische gedichten en geven een theatrale weergave van de gebeurtenissen uit het leven van Sant´ Antonio.
Vrouwen bieden de zangers dan wijn en koekjes, die de karakteristieke vorm van vogeltjes hebben, een lekkernij gevuld met druivenjam, cacao (of gehakte donkere chocolade) en gemalen amandelen. Het zijn ´li cillitte de Sand'Andonie´ of de ´vogeltjes van Sant'Antonio´.

vogel koekjes

Over dit artikel

64100
Teramo
Teramo
Land: Italië