5 of 5 (27 Votes)
Anversa degli Abruzzi in de Apennijnen
Anversa degli Abruzzi in de Apennijnen

“Moeten ik nou alweer stoppen” zucht Giorgia, als ze haar auto aan de kant van de weg zet en ik uitstap om foto’s te maken van al het moois dat we passeren tijdens de rit door de Aterno-vallei van het Parco Regionale Sirente Velino op weg naar Anversa degli Abruzzi, voor een bezoekje aan Beppa, haar pas geadopteerde schaap. Onderweg had ze me al verteld over de schapenkuddes die voor een perfect ecosysteem zorgen in de bergen, zoals ze dat eeuwenlang hebben gedaan als schapen zaden en sporen meenemen in hun vacht en de uitwerpselen over grote afstanden verspreiden tijdens de trek. Nomadische veeteelt zoals dit bestond al in de steentijd.

Fontecchio

Giorgia woont in Rome maar komt vaak in Abruzzo, ze vindt de groene regio een verademing. We stoppen in Fontecchio om even bij haar ouders langs te gaan. We lopen langs de klokkentoren die bij de oude stadsmuren hoort, door smalle straatjes en langs vakkundig gerestaureerde gebouwen.

Anversa 2

Op het Piazza del Popolo staat de 14de eeuwse fontein en is nog een fresco van de Madonna te zien. “Hier kwamen tot de vorige eeuw de vrouwen nog samen om de was te doen, mijn oma deed dat ook nog” lacht ze. Thuis bij haar ouders smullen we van de Ferratelle, een typische Abruzzese-wafel die haar moeder maakt met rozemarijn. “Wat een uitzicht hebben jullie,” zeg ik als ik voor het venster sta. “Zestig jaar geleden waren hier nog wijngaarden, amandelbomen, walnoten, appels, kikkererwten en korenvelden, nu staan er alleen nog maar bomen. De bossen zijn verlaten en vaak ontoegankelijk geworden,” klaagt haar moeder. De zorg is urgent omdat de opwarming van de aarde deze gebieden veel kwetsbaarder heeft gemaakt voor bosbranden.

castrovalva

Foresta Modello

Gelukkig is er een groep bewoners die druk bezig is om deze groene ader een nieuwe toekomst te geven. Foresta Modello is een internationaal netwerk van modelbossen, een vereniging van vrijwilligers die zich inzetten voor het duurzaam bosbeheer en het landschap. Gemeente, boeren, fokkers, touroperators en gewone burgers bundelen hun krachten om samen het bos, de landbouwgebieden en de dorpen te beheren en wandelroutes aan te leggen om de lokale economie te steunen.

kerkSanta Maria delle Grazie

Anversa degli Abruzzi en de kloof van Sagittario

Na een uurtje rijden door de prachtige natuur komen we aan in Anversa degli Abruzzi, gelegen aan de rand van de Gole del Sagittario. De nauw verweven straatjes van Anversa komen uit op Piazza Roma in het centrum. De kerk Santa Maria delle Grazie stamt uit de 16de eeuw en domineert het plein, iets verder liggen de ruïnes van het kasteel van de graven van Sangro uit de 12de eeuw, ooit inspiratiebron voor ´La fiaccola sotto il moggio´ een drama van Gabriele d’Anunzio die hier in 1905 verbleef. D’Anunzio was niet de enige, schrijvers als Lord Byron, Edward Lear maar ook schilder Francesco Paolo Michetti kwamen hier graag en onze landgenoot Escher die het pittoreske gehucht Castrovalva wereldberoemd maakte door zijn lithografie.

Gole del Sagittario 780 x 520

Gole del Sagittario is een van de belangrijkste natuurgebieden van Europa, een spectaculaire kloof uitgesleten door de Sagittario rivier. Met een beetje geluk kom je nog steenarenden en valken tegen, ook de bruine beer en de wolf zijn hier geen onbekenden, het prachtige reservaat is ook rijk aan zeldzame planten.

1500 schaapjes tellen - en melken

Bij de bio-agriturismo La Porta dei Parchi worden we hartelijk ontvangen door Memi Cozzi, een Toscaanse landbouwkundige die samen met Nunzio Marcelli al meer dan veertig jaar deze boerderij runt. Ze wonen hier samen met hun twee kinderen Viola en Jaopo, 1500 schapen (van het Sopravvissana ras), een kudde geiten en 51 honden. Behalve activiteiten rond de ´transumanza´(het verweiden van de kuddes) en de ´tosatura´ (het scheren van de schapen) verkopen ze ook hun bio-producten zoals ricotta en kaas.

Nunzio

Marketing van het platteland

In het kantoortje vertelt Memi enthousiast over hun platteland marketing, waaronder het initiatief ´Adotta una pecora´, (via hun website kun je een schaapje adopteren). “Nu alweer 19 jaar geleden stond er een artikel over ons bedrijf in de The New York Times” lacht ze, “die aandacht konden we goed gebruiken, want we liggen hier behoorlijk afgelegen en de oorspronkelijke bevolking was vertrokken omdat er geen werk meer was."

En 2 kilo schapenstront cadeau

De adoptie-ouders van hun schapen krijgen een certificaat met foto maar ook heerlijke biologische producten, waaronder vijf kilo pecorino (belegen schapenkaas), een kilo gerookte ricotta of drie kilo verse ricotta, een kilo schapen salami, echte schapenwollen sokken en voor wie wil twee kilo schapenstront wat een uitstekende meststof is. De schapen worden regelmatig bezocht door hun nieuwe familie, die vaak blijven eten en slapen op de boerderij. “Er zijn veel bekende Italianen die jaarlijks hun schapenpakket thuisgestuurd krijgen, een van de eerste die zich meldde was de voormalige minister van Landbouw, Alfonso Pecoraro Scanio."

Beppa

De pastorale revolutie van de Apennijnen

Even later lopen we samen met Nunzio, ´de beroemdste herder van Abruzzo´ door de enorme ruimte waar de beesten tijdens de wintermaanden verblijven, op zoek naar Beppa, het schaap van mijn vriendin. Nunzio, die me erg doet denken aan het beeld op de gevel van de dorpskerk, studeerde economie, maar is in de streek geboren en getogen.

vooruit met de geit

Hij vertelt vol passie over de coöperatie ASCA die zich al meer dan 40 jaar inzet voor verantwoorde en ethische landbouw. “We willen onontgonnen gebieden door landbouw en begrazing saneren, misschien wat minder maar wel beter produceren.” Het is een ongelooflijk gebied met een enorme verscheidenheid aan kruiden: volgens recente studies van de Universiteit van Florence vind je hier 80% van de kruiden van de hele planeet! Hier is schone lucht en water, dat de schapen zuiver eten krijgen proef je aan de kaas en het vlees die smaken naar kruiden maar ook naar geschiedenis en tradities van de Apennijnen van Abruzzo!!

kaas

Over dit artikel

La Porta dei Parchi
Fonte di Curzio
67030
Anversa Degli Abruzzi
L'Aquila