Een traditie die direct na de Tweede Wereldoorlog in Italië werd geboren, in de jaren van enorme schaarste en die nog tot ver in de vijftiger jaren zou doorgaan. De vrijgevige oude Befana, die naast het brengen van geschenken aan kinderen op 6 januari ook de verkeerspolitie met pakjes overlaadde. De meeste geschenken werden aangeboden door winkeliers en bedrijven (reclame) om hen te bedanken voor het regelen van het stadsverkeer in de tijd toen er nog geen verkeerslichten waren. Maar ook om de families van de Vigile Urbano te helpen die het toen niet zo breed hadden.
Verkeersagent op Piazza Venezia in Rome
We lopen samen met Marco rond het huis van zijn bejaarde vader. Als we in de jaren ’70 keuken staan, valt mijn oog op een zwart wit foto, waar een verkeersagent op een druk plein staat, omringt door geschenken. “Dat is mijn vader, jaren lang was hij verkeersagent op Piazza Venezia in Rome”.
Marco, die zelf in Rome woont, heeft plannen om het huis van zijn ouders in de provincie Teramo, op te laten knappen, de regering heeft supersubsidies beloofd waar hij graag gebruik van wil maken. De weekenden en vakanties wil hij daar dan door brengen. “Rome is druk en nu vooral met Covid willen we graag meer in de natuur zitten, in 2 uur rijden ben je er”, legt hij uit. Zijn ouders kwamen oorspronkelijk uit Abruzzo, maar zijn als pasgetrouwd stel vlak na de oorlog naar Rome verhuisd. Zijn vader had daar een baan gevonden bij de Polizia municipale, de gemeentepolitie. Zijn vader is nu over de negentig, maar kan nog vertellen over de periode dat hij als verkeersagent werkte en vooral over de jaarlijkse traditie van de Befana.
De Befana del Vigile Urbano
Het was een gebaar om de families van de Vigile Urbano te helpen die het toen niet zo breed hadden. Natuurlijk waren er ook bij die de politie met de witte helmen, de pizzardone, een beetje wilden inpalmen. Marco herinnert zich hoe blij hij was, als zijn vader ‘s avonds thuis kwam met cadeautjes voor de hele familie. Pizzardone was de naam waarmee de verkeerspolitie in verschillende delen van Midden-Italië wordt geïdentificeerd, genoemd naar een hoofddeksels die ze droegen.
Op het verhoogde platform waar zijn vader stond, stopten automobilisten die snel uitstapten om een cadeautje achter te laten, maar ook andere voorbijgangers en bewoners van de stad. Er werden flessen wijn, olie, panettone, kaas, worsten en andere lekkernijen aangereikt. Soms, waren er zelfs flessen Martini, maar ook mooi verpakt speelgoed voor de kinderen, of sieraden voor hun echtgenoten. De verkeersagenten die naast het regelen van het verkeer en het zwaaien met hun armen, ook nog een tal van geschenken in ontvangst moesten nemen, kregen vaak hulp van hun collega’s.
Soms was de hoeveelheid geschenken die door de mensen werd aangeboden zo groot dat de auto's manoeuvres moesten uitvoeren om de kruispunten te passeren en de verkeersbrigade de berg geschenken moest verwijderen.
Levende kippen en eenden
Soms kwam mijn vader zelfs thuis met nog levende kippen of eenden, natuurlijk maakte zijn moeder (een geweldige kokkin), zoals bijna alle vrouwen uit Abruzzo, er de heerlijkste gerechten van die haar man vervolgens meenam naar zijn werk om er samen met zijn collega’s van te smullen.
In de winter droegen Vigile tijdens koude dagen een lange zwarte jas, witte handschoenen met witte moffen en zwarte laarzen (bekend door de fantastische interpretatie van Alberto Sordi in de film "il Vigile”).
Verkeerslichten
De unieke Italiaanse traditie, Befana del Vigile Urbano, verdween jammer genoeg met de komst van verkeerslichten. Ook M. herinnert zich de traditie nog wel, als kind had hij samen met zijn neefje op het centrale plein van Teramo, kadootjes naar de Vigile gebracht. In later jaren, toen de gemiddelde levensstandaard was verbeterd, zette de traditie zich nog een tijdje voort: de geschenken die de verkeerspolitie ontving, waren toen echter bestemd voor de allerarmsten van de stad.
“Het waren andere tijden, tegenwoordig zouden we dit niet meer kunnen accepteren inzake de anticorruptie wetgeving", lacht de zoon van de Vigile. Als we afscheid nemen stel ik voor om die leuke oude foto uit te vergroten en er de keukenmuur mee te bekleden ten ere van zijn vader.
Olga Bibi Segaar is afkomstig uit Den Haag, na 20 jaar in het centrum van Rome te hebben gewoond, verhuisde ze 11 jaar geleden naar een dorp op de grens van Le Marche en Abruzzo. Van daaruit tekent ze haar belevenissen in deze mooie streek op. Dat levert interessante en vaak verassende stukjes op voor haar blog. Samen met haar Italiaanse man - architect en renovatiespecialist - trekt ze er vaak op uit. Wandelend of op de racefiets ontdekken ze steeds nieuwe plekken in de prachtige groene streek met haar fantastische regionale keuken en gastvrije bevolking. 
