5 of 5 (27 Votes)
De dom van Ferrara
De dom van Ferrara

In deze door Corona geteisterde weken denk ik vaak terug aan ons eerdere leven in een welvarend tijdperk. Een tijd waarin woorden als anderhalvemetermaatschappij nog niet bestonden en alleen dieren werden opgehokt. Toen ik las dat de Giro later dit jaar misschien toch nog doorgaat, dacht ik terug aan mijn eigen Giro van ruim een half jaar geleden naar Ferrara.

In de laatste week van augustus 2019 stapten mijn man en ik op de fiets om vanuit Leiden naar ons tweede huis in het zuiden van Umbrië te reizen. Ik begon aan onze grote tocht zonder veel fysieke voorbereiding. Tot vlak voor het vertrek was ik koortsachtig bezig met de afronding van het manuscript van De Smaken van Italië waardoor er weinig tijd overbleef om te trainen. Meer dan een rit naar Zandvoort en terug, 60 kilometer, had er niet in gezeten. Rijden in de heuvels? Mijn enige klimervaring had ik in de duinen tussen Katwijk en Zandvoort opgedaan. Nimmer had ik langer dan één dag gefietst. Ik had dus werkelijk geen idee hoe het zou voelen om dagenlang 70 tot 80 kilometer in het zadel te zitten en de Alpen en Apennijnen op pure spier- en wilskracht te bedwingen. Daar kwam ik snel genoeg achter. Toch werd het een onvergetelijke tocht langs prachtige en rustige fietsroutes met veel natuurschoon. We overnachtten in hotelletjes in dorpen of kleine stadjes. Het grootste deel van de tocht ging door Duitsland. Na 19 dagen reden we via de eeuwenoude Retschenpas Italië binnen. De route vanaf de bron van de Adige tot aan Verona is een van de mooiste van Italië.

Ferrara 6

Op dag 26 bereikten we Ferrara, bekend als de fietshoofdstad van Italië. Deze prachtige, nog geheel ommuurde stad is rijk aan gastronomische specialiteiten. Na wat zoeken vonden we een restaurant waar de historische lekkernijen die in mijn boek worden beschreven op het menu stonden. In ons broodmandje lag de coppia ferrarese. Dit kunstig gevormde broodje wordt al meer dan 700 jaar gemaakt. In 1287 stelde het gemeentebestuur van Ferrara regels op waaraan de coppia moest voldoen. Het goudkleurige broodje bestaat uit twee stukken aan elkaar geknoopt deeg waardoor het iets weg heeft van een vierpotige spin of een X. Het smaakte nogal droog, dus ik zou er niet speciaal voor naar Ferrara reizen.

Ferrara 5

Een van de voordelen van fietsen is dat je zo veel calorieën verbrandt dat je naar hartenlust kunt eten. Dus bij uitzondering gingen we voor twee pastagerechten: pasticcio di maccheroni, een soort taart van korte pasta, en cappellacci di zucca ferraresi. Beide gerechten stammen uit de renaissancekeuken. Vooral de cappellacci, verse, gevulde pasta, is een van de symbolen van Ferrara. De vulling bestaat uit flespompoen, geraspte kaas en nootmuskaat. Rond Ferrara wordt een type flespompoen, zucca, geteeld die alleen daar voorkomt. De pastavierkantjes worden op een bepaalde manier gevouwen waardoor ze doen denken aan de strooien hoedjes, cappelli, die de boeren vroeger op de velden droegen. De zoete pompoen in combinatie met de hartige kaas is kenmerkend voor de smaak in de renaissance. In 1584 schreef Giovanni Battista Rossetti, kok aan het hof van Alfonso II d’Este, het recept op in zijn kookboek Dello Scalco. De hertogelijke familie D’Este regeerde eeuwenlang over Ferrara. Hun paleis domineert het oude centrum van de stad.

Ferrara 4

Het hoofdgerecht was Sugo da Salame. Dit is een soort worst die net als de cappellacci al in de zestiende eeuw werd gegeten. De worst wordt met rode wijn, zwarte peper en andere specerijen gekruid en daarna in een varkensblaas geperst. De compacte worst rijpt minimaal een half jaar. Voor het opdienen wordt hij gekookt. Dat gebeurt door de worst in een grote pan met water te hangen. Een vaste begeleider van de worst is aardappelpuree die de machtige smaak wat compenseert.

Ferrara 2

De dag na deze schranspartij waarbij we ons danig hadden verkeken op de porties en de zwaarte ervan, maakten we kennis met nog een specialiteit uit Ferrara: Pampepato. In het woord pampepato komen pane (brood) en pepato (gepeperd) samen. Het betekent dus letterlijk gepeperd brood. Het toevoegen van peper en andere kostbare specerijen aan brood was in grote delen van Italië een oud gebruik rond Kerstmis. Meestal was zo’n bijzonder brood bedoeld als geschenk voor de adellijke grondeigenaar of voor prelaten.

Ferrara 1

De pampepato stamt uit de zestiende eeuw. Hij was zo rijk van samenstelling dat men vond dat het zelfs aan de paus, Papa, kon worden gegeven. Daarom noemde men Pampepato ook wel Pampapato. De pauswaardige lekkernij heeft een kenmerkende bolle bovenkant die bedekt is met een laag pure chocolade. Het wordt gemaakt van onder meer gekonfijte vruchten, noten, suiker, cacao en kruiden. De pampepato ging in onze fietstas voor onderweg. De etappe van Ferrara naar Ravenna was 93 kilometer lang, genoeg om onze culinaire uitspatting er weer af fietsen.

Ferrara 3

Eind september, 33 dagen na ons vertrek met 2100 kilometer op de teller, bereikten we vol vreugde ons einddoel. We hadden onze eigen versie van de Giro volbracht zonder ongelukken, blessures of noemenswaardige spier- of zadelpijn. Zelfs geen pech, niet eens een lekke band. De terugreis ging per vliegtuig. Je moet het lot ook weer niet te hard tarten.

De Boeken van Marie Florence van Es over de Italiaanse keuken

{module title="De boeken van Marie Florence van Es over de Italiaanse keuken"}

Over dit artikel

Ferrara Toerisme
Castello Estense, L.go Castello, 1,
44121
Ferrara
Ferrara
Land: Italië

Komende evenementen in Florence

maggio musicale fiorentino
Muziek concert
zaterdag 13 april 2024 10:04 - donderdag 13 juni 2024 10:06

Oorspronkelijk was de maand mei de muziekmaand in Florence, tegenwoordig gaata het programma het hele jaar door. Dit is een serie klassieke concerten en recitals, opera en ballet in diverse plaatsen in de stad. 

Estate Fiesolana in het Romeinse amfitheater van Fiesole
Muziek concert
maandag 17 juni 2024 10:06 - vrijdag 13 september 2024 10:09

Het Romeinse theater weer tot leven dankzij een grote hoeveelheid aan artiesten! Het zomerfestival is terug met muziek, de grote klassiekers van literatuur en kunst in de breedste zin van het woord in het oude Romeinse theater van Fiesole!

Fragranze-Florence
Beurs
vrijdag 13 september 2024 10:09 - zondag 15 september 2024 10:09

Een van onze favoriete beurzen in Italië. Deze parfum (vak)beurs vindt ieder jaar plaats in het Stazione Leopolda in Florence in een serie van Pitti Immagine Mode en Lifestyle beurzen.

Artigianato e Palazzo
Tentoonstelling
vrijdag 13 september 2024 10:09 - zondag 15 september 2024 07:09

De Artigianato e Palazzo in Florence worden gehouden in de zeventiende-eeuwse tuinen van Corsini, die voor de gelegenheid en bij uitzondering voor het publiek worden opengesteld.

 

Weihnachtsmarkt brengt kerstsfeer in Florence
Openlucht Markt
dinsdag 24 december 2024 11:12 - zondag 5 januari 2025 11:01

Ook in december is er van alles te doen in Florence. Op 1 december worden de lichtjes in de grote kerstboom voor de dom ontstoken en gaat ook in de rest van de stad de kerstverlichting aan. Traditioneel zorgt ook dit jaar de Weihnachtsmarkt op Piazza Santa Croce weer voor een stukje kerstgezelligheid.