Afgelopen herfst koos ik een paar mooie nazomerse dagen uit om op bezoek te gaan bij een Nederlandse vriendin die in Forte di Marmi woont, een mondaine badplaats aan de Riviera Versilia. Zij vertelde mij enthousiast over het stadje Pietrasanta, een paar kilometer verderop en over de Nederlandse kunstenaar Eppe de Haan die daar zijn atelier heeft en schitterende beeldhouwwerken maakt. Dus besloten we er een dagje van te maken.
Massa di Carrara, niet meer dan een magazijn en een hefkraan
Het stadje was in de 16de eeuw een opslagplaats van het marmer afkomstig uit het nabijgelegen marmergroeven van Carrara. Van hieruit werden de schepen geladen met marmer en daarom was dit dorpje lange tijd niet meer dan een magazijn en een hefkraan. Het toerisme aan de kust van de Versilia kwam pas aan het einde van de 19de eeuw opgang en werd pas echt populair in de jaren 60. Paola Ruffo di Calabria, de voormalige koningin van Belgie is hier trouwens geboren. Forte dei Marmi zelf ligt in de regio Lucca op 106 km van Firenze, 35 km van Lucca en 38 km van Pisa.
Pietrasanta, kunstenaarsdorp
Pietrasanta is een van de meest noordelijke plaatsen aan de Versilia en ligt op 3 km van het strand en op 30 km van de 1200 meter hoge top van de berg Monte Altissimo, tussen de marmergroeven van Carrara. Eeuwenlang hebben ambachtslieden en kunstenaars de kostbare steensoort bewerkt en verwerkt tot architectonische ornamenten en beeldhouwwerken. De stad en het omliggende gebied bieden een scala aan toeleveranciers die het gereedschap verkopen om het marmer te bewerken, maar ook transporteurs, kraanbedrijven, matrijzenmakers en nog veel meer. Een paradijs voor beeldhouwers en kunstenaars uit alle delen van de wereld.
Openluchtmuseum tegen wil en dank
Pietrasanta is een dorp waar kunst een hoofdrol speelt, dat merk je direct. Geen wonder ook omdat het al sinds mensenheugenis beroemdheden in hun tijd aantrok. Guiscardo di Pietrasanta stichtte het dorpje en gaf het zijn naam in de 13de eeuw. Het 'Athene van Versilia' telt ongelooflijk veel kunstwerken die hier werden achtergelaten door wereldberoemde kunstenaars als Michelangelo en Vasari, en later van Henry Moore, Pietro Cascella, Kan Yasuda, Jean Michel Folon, Arnaldo Pomodoro, Joan Miro, te veel om op te noemen, zichtbaar op de pleinen, in de parken en straten van Pietrasanta. Toch is het een gezellig dorp gebleven, waar toeristen en inwoners samen een terrasje pikken in de vroege avond wanneer het licht van de ondergaande zon een extra dimensie geeft aan de marmeren beeldhouwwerken.
Over alle soorten marmer
Er worden verschillende soorten marmer gewonnen in de bergen rond Carrara. De meest waardevolle is statuario, een zeldzame, zuiver witte tot ivoorkleurige soort die al in de oudheid voor standbeelden werd gebruikt, maar nu nog maar in kleine hoeveelheden wordt aangetroffen. Andere geliefde soorten zijn vennato, wit met grijze aders, calacata wit of ivoorkleurige met crèmegele tekening en bardiglio, dat overwegend grijs is. Verder worden er nog cipollino, wat grijsgroen is, verde apuane, een donkergroen tot bijna zwarte soort en het paarsblauwe paonazzo gevonden.
Jammer dat we geen tijd hadden om de tour naar de groeven te maken die werkelijk 5 sterren moet zijn. Het gaat per jeep naar boven over onbegaanbare wegen, steile hellingen en langs afgrijselijke afgronden. Maar het uitzicht is geweldig en als je eenmaal in de groeven bent is het natuurlijk een ervaring om te zien hoe de grote stukken steen van de berg af worden gesneden. Mijn vriendin heeft de excursie een keer gemaakt en vertelde dat je wel een goeie rug en geen hoogtevrees moet hebben. Count me out, in dat geval. Zij heeft ook een kijkje mogen nemen in het open atelier waar diverse beeldhouwers aan hun meesterwerken bezig zijn.
Aanbevolen gerelateerde links
Witte lasagna met artisjokken en bladpeterselie 
SPA in marmer van Antolini, wellness voor billionaires 
Een bezoek aan de Galleria dell'Accademia in Florence 
Italiaanse truffels 1.01 
Oktober - Witte Truffelbeurs van Acqualagna in Marche 
8 witte stranden in Puglia & onze hoteltips met privéstrand 
Eppe de Haan
