Kerst in Italie & Italiaanse kersttradities

Met de kerst hebben we al genoeg te doen. Naast de boodschappen en het zilver poetsen, zijn het de gerechten waar we ons volledig op zullen concentreren en dat is al tijdrovend genoeg. De presentatie van het kerstdiner of de borrel vooraf, komt dan onder druk te staan, terwijl dat toch ook feestelijk moet zijn. We hebben wat foto´s bij elkaar gezocht uit Italiaanse tijdschriften van hapjes en drankjes die je zonder veel problemen kan maken of aanpassen met je eigen creatieve ideeën. Ze dienen maar als voorbeeld. 

Heb je van Sinterklaas een mooie cocktailshaker gekregen dan zul je met de feestdagen goddelijke drankjes willen maken om familie en vrienden mee welkom te heten. Een beetje shoppen van tevoren, want niet alle ingrediënten zullen overal te krijgen zijn. Je kunt typisch Italiaanse drankjes gebruiken, die in prachtige flessen zitten en alleen al daarom mooi zijn om in huis te hebben.

Net over de grens met Zwitserland en Frankrijk ligt de kleinste Italiaanse provincie, de Vallei van Aosta, op maar zo'n 950 kilometer afstand van Nederland en België. Voor liefhebbers van de allerhoogste toppen van de Alpen zoals de Mont Blanc en Matterhorn/Cervinia en de Gran Paradiso is het 100% genieten van de grandeur van dit landschap en het Italiaanse gevoel voor Dolce Vita.

Hoewel Rome nog geen echte kerstmarkt heeft, zoals de meeste andere steden dat hebben is er genoeg te doen en is de stad feestelijk aangekleed met massa´s lichtjes en mooie etalages. Maar er is nieuws voor de liefhebbers, er is beloofd dat dit jaar  een sensationele internationale kerstmarkt zal verrijzen in het Prati district. 

Ieder jaar tijdens de kerstvakantie (15 november 2019 tot 9 januari 2020) organiseert de stad Salerno het unieke evenement Le Luci d'Artista met prachtige en artistieke lichtinstallaties in de straten en op de openbare pleinen. Het brengt de stad Salerno letterlijk in een ander licht en een uitstapje is meer dan de moeite waard tijden als je aan de Amaliftaanse Kust of in Napels bent. Het evenement is superpopulair en trekt duizenden bezoekers per jaar.

Wil je een leuk avondje uit tijdens je skivakantie dan is dit unieke licht- en muziek festival in Brixen een fantastische tip. Het festival vindt plaats tussen 22 november 2019  en 6 januari 2020 en heeft dit jaar het sprookjesthema "De Droom van Soliman". Bezoekers worden mee meegevoerd op een reis door de betoverende droomwereld van de olifant Soliman. Het lichtspektakel zal meer dan 44 dagen te zien zijn vanaf 21.00 op de Hofburg van het pittoreske Brixen-Bressanone. 

Dit gerecht met wild konijn of haas is eenvoudig, onvoorstelbaar lekker en erg feestelijk maar je hebt er wat geduld voor nodig. De polenta heeft namelijk tijd nodig om op te stijven zodat je het later gemakkelijk in plekjes kunt snijden.

'Festa dei Sette Pesce' of het feest van de zeven vissen. Op kerstavond hoort er geen vlees op tafel te komen. Hoewel deze traditie niet door iedereen meer wordt gevolgd is het toch in de meeste gezinnen gewoonte dat er vis wordt gegeten.

In steden als Florence en Milaan is men trots op de mooie kerstbomen die meestal voor de Duomo worden neergezet, majestueus grote bomen die hiervoor speciaal uit de bossen van Trentino worden aangevoerd en versierd met ballen, strikken en lichtjes. Ook het gigantische exemplaar in Vaticaanstad is elk jaar een boom die het St. Pietersplein eer aandoet.

Kerst is belangrijk in Italië, niet zo belangrijk als Driekoningen in januari misschien, maar de kerstversieringen, de etalages en de verlichting in de anders zo donkere straatjes maakt alles dubbel aantrekkelijk. En zoals altijd zijn de maaltijden met de feestdagen misschien wel het belangrijkste, zoals het Festa di Sette Pesci di Natale, het feest van de 7 vissen op Kerstavond. Trouwens de Kerstperiode in Italië begint officieel op 17 december en duurt daarna drie weken, dus tot en met Driekoningen.

Aan de voet van de Dolomieten in Alto Adige, bij de Monte Rosa in Piemonte of in het Valle d'Aosta. Wil je ergens bijzonders logeren? Dit zijn dit de hotels die we je voorstellen.

Het verhaal over de oorsprong van het beroemde Italiaanse nagerecht Tiramisu werd mij voor de eerste keer verteld door chefkok Celestino Giacomello van het beroemde hotel  Gritti Palace  in Venetië. Hij verzekerde mij ook dat dit gerecht in ieder geval zo Venetiaans is als een gondelier. 

Zolang er overgebleven pandoro  of panettone beschikbaar is kan je deze taart met alle soorten zacht fruit maken. Bosbessen bijvoorbeeld werkt heel goed en aardbeien vanzelfsprekend. Frambozen lenen zich goed voor een rood/witte taart die het met Kerst goed zal doen. Gemakkelijk en ziet er heerlijk feestelijk uit.

Venkelsoep of zoals de Italianen het noemen Vellutata di Finocchio is heel eenvoudig te maken, de kunst ligt bij het opdienen want deze witte soep kan op veel manieren worden gepresenteerd door de gezellige kleurtjes die je het mee kan geven. Laat je fantasie niet stilstaan bij wat de foto als voorbeeld geeft.

Een feestelijk voorgerecht, ook als bijgerecht bij vlees of gevogelte, met de rode zaadjes van een granaatappel als versiering. Je kan lof gebruiken of een heldergroene krulandijvie, die het wat extra kleur zal geven op tafel.

Een eenvoudige variatie op een historisch gerecht met gebruik van ingrediënten uit de Italiaanse volkstraditie: kip, konijnenlever en de onvermijdelijke truffel. Marcello Trentini van het Michelinster restaurant Magorabin in Turijn, maakte een nieuwe versie ter ere van de componist Rossini.

Italiaanse kersttradities gaan gepaard met tafels vol heerlijke gerechten die hun oorsprong vonden in regionale producten en oude familierecepten. Een verzameling verhalen over kerst en oud en nieuw in Italie en de authentieke receptuur. Deze uitgave is te verkrijgen in onze eBoeken winkel. Het Italiaanse kerstreceptenboek kost € 3,99.

Abbacchio al forno come i romani - een typisch kerstgerecht in Rome Als de kerstwekker bij de Romeinen afgaat, komt successievelijk de run op de ´betrouwbare handelaars´ voor groenten, vlees en gebak. Het is nu eenmaal gewoonte bij de Italianen, maar zeker bij de Romeinen om bij je fruttivendolo (groentenboer) of je maccelaio (slager) di fiducia je inkopen te doen. Je bent er namelijk van overtuigd dat hij je de beste producten verkoopt en de slechtere stukken voor andere kopers bewaart. En dus ga je op weg om de mooiste lamsbout aan te kopen voor het kerstdiner. Lam wordt meestal geassocieerd met Pasen, maar in Rome mag een lam gespeend zijn, wat het technisch gezien een jong schaap maakt.

Kerst en alle feestelijke dagen eromheen zijn in Italië een beetje anders ingedeeld dan we gewend zijn. Pakjesavond is net als bij ons geen typisch kerstgebeuren. Hebben wij Sinterklaas op 5 december, de Italiaanse kinderen moeten wachten tot de heks voorbij vliegt op 6 januari. Ook de Italiaanse kersttafel ziet er anders uit met vooral veel vis. Maar laten we de feestdagen en de tradities eens op een rij zetten.

Genoeg Panettone en Pandoro? Dan gaan we dit jaar héél iets anders maken voor ons kerstbrood. Het recept komt uit de regio Friuli-Venezia Giulia, het is Dolce en heet Gubana. Het komt van oorsprong uit de bergen, het Friuliaanse deel van de Dolomieten en het lijkt in niets op Panettone. Veel mensen hebben genoeg van de over-gecommercialiseerde Panettone die duidelijk ook over-geproduceerd worden. In de gangen van de supermarkt bouwen ze nu de panettones en pandoro´s maar de hoogte in, want zonder enige agressie blijkt het niet meer mogelijk om met je winkelwagen via de bakkerij naar de koffie- en thee schappen te komen.  Dit Dolce Gubana kerstbrood zal je zelf moeten maken, tenzij je in Friuli woont of in de buurt van de bakker in San Pietro al Nastisone waar de beste Gubana gemaakt worden in de winkel van La Gubana della Nonna.  Wat heb je er voor nodig? Walnoten, pijnboompitten, misschien wat amandelen, kaneel, grappa en uiteraard suiker. Gubana is onwaarschijnlijk lekker, vooral als het net uit de oven komt maar koud is ook niet gek. En het is in ieder geval mooi, zeker mooier dan een Panettone.